Her bebeğin bakımı özeldir aslında, her anne bebek bakımıyla ilgili daha bebeği doğmadan araştırır durur. Akıllarında çocuğumun ihtiyaçlarını karşılayabilecek miyim, onu doğru büyütebilecek miyim gibi bin türlü endişe vardır.Bazı anneler için durum daha da zordur. Çünkü bebekleri beklemedikleri kadar erken aralarına katılmış; bu nedenle özel bir ortamda bakımının yapılması gerekmiş ve anne özlemle beklediği bebeğini istese de kucağına alamamıştır. Bunlardan biri de bendim? Gerçekten zormuş bebeğini günler belki aylar sonra kucağına almak.
Bildiğiniz gibi minik adamım 1670 gr doğmuştu, 10 gün kadar küvezde kaldı. Bende süt sağmak, hastaneye gitmek ve koşturmaktan arta kalan her zamanımda prematüre bebeklerde nelere dikkat etmeli, nasıl bakımını yapmalıyım diye araştırıp durdum. Çünkü erken doğan yada düşük kilolu doğan bebekler daha fazla özen ve dikkat gerektiriyordu. Ama unuttuğum en önemli şey de şuydu:
Sen ne kadar araştırma yaparsan yap, istersen çok sey bil yada hiçbirşey bilme. Rabbim öyle bir annelik gücü veriyorki insana sanki yıllardır annelik yapıyormuş gibi. Şükürler olsun bu duyguyu yaşatan Rabbime. Şimdi geriye dönüp baktığımda o minnacık yavruma nasıl bakmışım diye soruyorum kendime. Sonrada nasıl bir güç vermiş rabbim bana diyorum ve şükrediyorum.
Bende araştırmalarım sonucunda öğrendiklerimi ve yaptıklarımı sizinle paylaşacağım, umarım akılda olan birçok soruya yanıt verebilirim:
- Bebeğin odası temiz, rahat ve düzenli olmalıdır. Oda ısısı 24-25 C olmalıdır. Bebeklerin odaları hava kirliliğinin olmadığı zamanlarda, her gün en az 15 dakika havalandırılmalı, havalandırma işlemi esnasında bebek başka bir odaya alınmalıdır. Bebeğin odasının temizliği de her gün havalandırma işlemi esnasında yapılmalıdır. Bizde bebeğim eve gelmeden önce bir oda termometresi alarak ısısını sürekli kontrol altında tuttuk.
-Premature bebeklerde beslenme; Prematüre bebeklerin taburcu olduktan sonra erken ve doğru beslenme desteği alması, uzun dönem normal büyüme ve gelişmelerinde belirleyici olmaktadır. En ideal besin anne sütüdür. Anne sütü yeterli miktarda ise bu bebeklerin anne sütü ile beslenmelerini tercih edilmeli. Ancak prematüre bebeklerin besin gereksinimleri daha fazla olduğundan bebeğin tartı alım izlemine göre gerekli durumlarda anne sütü güçlendiricileri ile anne sütünü desteklemeli. Anne sütü yeterli miktarda değilse prematüre bebekler için özel formül mamalar kullanmalıdır. Beslenme prematüre bebeklerde bazen zor bir hal alabiliyor. Çünkü küvezde kalan bebekler ( her bebekte süre değişiyor ) belli süre beslenme borusu mideye giderek beslendiğinden emme refleksi geç gelişiyor.
Kerem Ege aktif olarak 3.ayda emmeye başlamıştı.Ben 3 saatte bir sütü sağarak üzerine saatlerinide yazarak süt saklanma poşetlerine koyup her sabah aksam hastaneye götürüyordum. Hastanedeki 7.gününde hem ilk defa yavrumu kucağıma aldım hemde ilk defa emzirmeyi deneyecektim. Bebeğim ilk güzel şekilde emmesine rağmen diğer gunler emmek istemedi, memeği tutamıyordu. Yarım saate yakın ugrasıyorduk hemşireyle beraber ama malesef memeyi tutamıyordu ve biberonla anne sütü veriyordum. Bu arada ne yaptıysam bebeğim memeye alışmadı. 3 Saatte bir sürekli sağarak veriyordum. Daha sonra 3. ayında kendiliğinden artık emmeye başladı. 3 ay boyunca sürekli sagarak verdim.
Dipnot:
Anne sütü;
Derin dondurucuda, 3 aya kadar,
Buzdolabı rafında, 3 gün' ekadar,
Oda sıcaklığında, 3 saat 'e kadar saklanabilir.
- Benim en çok korktuğum konulardan biriydi; uyku apnesi.
Prematüre bebeklerde sık görülen apne, beynin yeterli olgunluğa ulaşamamış olması ve göğüs kafesi kaslarının kuvvetsizliğinden meydana gelmektedir.5 saniyeden daha kısa ve kendiliğinden düzelen solunum durmaları fizyolojiktir. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde çok sık karşılaşılan bu sorun bebek taburcu olduktan sonrada devam edebilir.10 saniyeden daha uzun ve bebeğin dudaklarında morarma ve halsizlik yapan solunum durması patolojiktir, uyarı verilmesi gerekir ve hemen doktorunuza başvurun. Şükürler olsun ki biz hiç karşılaşmadık uyku apnesiyle. Ama kerem ege eve ilk geldiğinde geceleri uyumayıp başında bekliyorduk.
Eğer isterseniz de bebek için apne yatagı diye brşey var. Bebeğin kıpırtılarını ve soluk hareketlerini sürekli kontrol altında tutar. Hareket 20saniye süre ile durur ya da solunum sayısı dakikada 10'un altına inerse sesli ve görsel bir alarm verir.
- Ziyaretci kabülü
Bebeğim hastaneden çıkarken en çok düşündüğümüz konuydu bu. Prematüre bebekler için taburculuk sonrası evde ziyaretçi kabul edilmemesinin, enfeksiyonu önleme açısından önemli olduğu, özellikle hasta olduğundan şüphelenilen erişkin ya da çocukların bebeklerin odasına girmemesi ve bebeğe dokunmaması, çok gerekli ise mutlaka maske kullanılması anlatılmalıdır.
Benim yaptığım araştırmalar sonucunda da edindiğim bir bilgi; Solunum yolları enfeksiyon virusu premature bebeklere bulasması gibi bir durumda prematüre ve savunma sistemi zayıf bebeklerde ciddi tablolara neden olabilir. Hastanın alt solunum yollarının tıkanmasıyla seyreden ve ciddi solunum yolu enfeksiyonları ile ilerleyerek hastaneye yatırılmayı gerektirecek, bazen de ölümle sonuçlanacak ciddiyette problemler oluşturabilir. Yani sizin bilmediğiniz biri eğer gripse bu sizin için çok önemli problemlere yol açabilir.
Bizim doktorumuzun tavsiyesi 1-1,5 ay civarında mümkün olduğu kadar kalabalık ortamlara girmemesi gerektiğiydi.
Bebeklerde yatış pozisyonu:
Bebeğin yatış pozisyonu ile ilgili dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta ise başın fleksiyona gelmesinin önlenmesi gerekliliğidir. Baş fleksiyona geldiğinde, prematüre bebekler kolayca apneye girerler. Bu nedenle aileye baş fleksiyonunun engellenmesi için başın hafifçe arkaya atılması gerektiği anlatılır. Öte yandan özellikle beslenme sonrasında, baş ve gövdenin belden itibaren 30-45 derecelik bir eğimle yükseltilmesi, reflü ve kusmayı önleyecektir. Bunun için aileye, bebeğin yatağının altına bu eğimi sağlayacak ama başın tek başına fleksiyona gelmesini önleyecek yükselticiler koyması önerilir. Ayrıca yoğun bakım ünitelerindede yatakların baş kısımları biraz yüksektir.
Göz bakımı:
Bebeğin gözünde akıntı, çapak oluşmuşsa, temiz bir pamuk yardımı ile kaynamış ılık suda ıslatıp, gözünü içten dışa doğru tek bir hareketle fazla bastırmadan silinmesi, işlemin tekrarlanması gerekirse yeni bir pamuk kullanılmalıdır.
Premature Bebeklerde Kanguru Bakımı
Kanguru bakımı sakin bir ortamda annenin göğsüne çocuğun yatırılmasıyla anne ve bebeğin ten tene teması sağlanmasıdır. Öncelikle yarım saatle başlanır ve süre giderek artırılabilir. Hastanelerde yenidoğan ünitelerinde solunum makinesi desteğine ihtiyaç duymayan her bebekte uygulanabilir. Kanguru bakımının prematüre bebeklerde uyku süresini artırdığı ve bebeğin ağlamasını azalttığı gözlenmiştir. Prematüre bebeklerde en korkulan şeylerden biri de solunumun düzenlenememesi ve nefessiz kalmadır. Kanguru bakımıyla nefessizliğin dört kat azaldığı, solunumun ve kalp seslerinin düzene girdiği dışarıdan oksijen gereksiniminin %50 düştüğü tespit edilmiştir.
Bebeğin vücut ısısı düştüğünde annenin vücut ısısı yükseliyor ya da bebeğin vücut ısısı yükseldikçe; anne bebeğe göre vücut ısısını düşürüyor ve bebeğini koruyor. Yine yapılan bir araştırmada saptanmış ki günde 50 dakika anneyle ten kontağı olan çocuklar 8 kat daha fazla emiyorlar. Ten kontağıyla daha fazla süt salgılanması sağlanıyor ve çocuk anne memesine daha çabuk ulaşıyor. Kanguru bakımı uygulanan prematüre bebeklerin hastanede yarı yarıya daha kısa sürede kaldıkları tespit edilmiş durumda. Tüm bu araştırma sonuçlarından görülüyor ki aslında bebeği yaşama bağlayan en önemli şey annesinin sıcak kucağı ve sevgisi.
Birçok hastanede hala kanguru bakımının uygulanmadığı ve uygun görülmediği de bir gerçek. Umarım ülkemizde yenidoğan yoğun bakımlarının hepsinde bu uygulanır, ve bebeklerimiz hastanede de olsa annesinin sıcaklığından mahrum kalmaz.
Evlatlarımızı sağlıkla, huzurla büyümesi dileğiyle..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder